Günlük Akış Yazılar

İsrail’de Hafta Tatili Hangi Gün? Bilimin, Kültürün ve Ritmin Kesiştiği Nokta Bir ülkenin hafta tatili günü, sadece “çalışmama” zamanını değil, aynı zamanda toplumun zaman algısını da belirler. İsrail’de hafta tatili sorusu da tam olarak bu yüzden ilginçtir: çünkü burada zaman sadece takvimle değil, inanç, biyoloji ve kültürün ortak ritmiyle akar. Bu yazıda, “İsrail’de hafta tatili hangi gün?” sorusuna sadece yüzeysel bir cevap değil, bilimsel ve toplumsal açıdan derin bir bakış sunacağız. — Zamanın Bilimi: İnsan Vücudu Haftalık Döngülere Nasıl Uyum Sağlar? Bilim insanları, insanların haftalık ritimlere (7 günlük döngülere) biyolojik olarak tepki verdiğini uzun zamandır biliyor. Tel Aviv Üniversitesi’nde yapılan…

Âhir İsmi Ne Anlama Gelir? Farklı Bakış Açılarıyla Derin Bir Yolculuk Bazı kelimeler vardır ki yalnızca bir anlam taşımaz; düşünce dünyamızı, değer yargılarımızı ve hatta hayata bakışımızı da şekillendirir. “Âhir” de bunlardan biri. Sadece dilsel bir kelime değil, aynı zamanda insanın varoluşuna dair derin anlamlar taşıyan bir isimdir. Bu yazıda, “Âhir” ismini farklı yönleriyle ele alırken hem bilimsel hem duygusal pencerelerden bakacak, erkeklerin ve kadınların bu kavrama nasıl farklı anlamlar yüklediğini tartışacağız. Âhir Ne Demektir? Etimolojik ve Dini Bağlam “Âhir” Arapça kökenli bir kelimedir ve “son”, “sonuncu” ya da “en son kalan” anlamlarına gelir. İslam geleneğinde “el-Âhir”, Allah’ın 99 isminden…

Hidroksil Değeri: Siyaset Bilimi Perspektifinden Güç, İdeoloji ve Vatandaşlık Üzerine Bir Değerlendirme Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen: Hidroksil Değeri Üzerinden Derinlemesine Bir Siyaset Bilimi Analizi Toplumlar, tarihsel süreç boyunca değişen güç ilişkileriyle şekillenmiş ve bu ilişkiler, toplumun iktidar yapısını, kurumlarını ve vatandaşlık anlayışını belirlemiştir. Gücün farklı biçimlerde temsili ve kullanımı, her bireyin ve toplumsal grubun deneyimlediği gerçeklikleri farklılaştırır. Ancak, siyasetin temel bir sorusu şu olmalıdır: Güç kimde ve bu güç nasıl dağıtılır? Toplumsal düzende bu sorulara yönelik verilen cevaplar, iktidarın yapısını, kurumların işleyişini ve vatandaşlıkla ilişkisini yeniden şekillendirir. Burada karşımıza çıkan bir diğer önemli kavram ise “hidroksil değeri”dir. Aslında, hidroksil…

Herhangi Bir Şey Nasıl Yazılır? Kültürün Diline Dair Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak, kelimelerin yalnızca iletişim aracı değil, aynı zamanda kültürel birer sembol olduğuna inanırım. Diller, bir toplumun hafızasını, değerlerini ve dünyayı algılayış biçimini taşır. Bu yüzden, “herhangi bir şey nasıl yazılır?” sorusu yalnızca bir dilbilgisi meselesi değildir; bu soru, anlamın, ayrılığın ve bütünlüğün kültürler arası karşılıklarını sorgulamaya davet eder. Çünkü her dil, kendi insanının düşünme biçimini şekillendirir. Türkçe’de “herhangi bir şey” ifadesi ayrı yazılır. Fakat bu ayrılık, teknik bir kuraldan çok, insanın anlamla kurduğu ilişkiyi anlatır. Dilin antropolojik katmanlarında, bu ayrımın arkasında bir kültürün “bütün” ile “parça” arasındaki…

Hatıra Günü Gününe Yazılır mı? Kültürlerin Hafızasında Anlamın İzinde Kültürlerin çeşitliliğini her zaman büyüleyici bulmuşumdur. Bir antropolog olarak, insanların geçmişi nasıl hatırladıkları, unutuşu nasıl ritüelleştirdikleri ve anılarını nasıl paylaştıkları üzerine düşünmek, bana toplulukların ruhuna açılan bir pencere sunar. Her toplumun hatırlama biçimi kendine özgüdür; kimileri sessizlikle anarken, kimileri dansla, müzikle ya da sembollerle geçmişi yeniden yaşar. Ancak modern yaşamda sıkça karşımıza çıkan bir soru, bu derin antropolojik meseleye küçük ama anlamlı bir kapı aralar: “Hatıra günü gününe yazılır mı?” Hatırlamanın Ritüelleri: Gün ve Günlük Arasındaki Anlam Hatıra günü, bir toplumun geçmişe dönük kolektif belleğini canlı tutan önemli bir simgedir. Peki,…

Gelin bugün “Safranbolu evleri neden yapılır?” sorusuna gülümseyerek bakalım. Çünkü bu evler yalnızca taş, ahşap ve kiremitten ibaret değil; dedelerin stratejik planlarıyla ninelerin gönül mimarisinin kusursuz ortak yapımıdır. Ben de bu yazıda, sizi hem güldürüp hem bilgilendirmek istiyorum. Çayınızı tazeleyin, pencereyi aralayın; Safranbolu’nun dar sokaklarından içeri giriyoruz. Uyarı: Okurken ani “Evimin sofaya ihtiyacı var” dürtüsü gelebilir. Safranbolu Evleri Neden Yapılır? (Kısa Cevap: Hayatı Güzelleştirmek İçin) Şaka bir yana, Safranbolu evlerinin yapılmasındaki başlıca nedenler; iklime uyum, aile düzeni, mahremiyet, dayanıklılık, yangın ve deprem güvenliği, ekonomik-ticari hayatın ritmi ve elbette estetik anlayıştır. Ama gelin bunu biraz eğlenceli bir sahneyle anlatalım. Stratejik Dede…

Habitus Kavramı Kime Ait? Eğitimde Dönüşümün Temel Taşı Eğitim, yalnızca bilgi aktarmaktan çok daha fazlasıdır; insanları dönüştürme, toplumu şekillendirme gücüne sahiptir. Bir eğitimci olarak, her öğrencinin farklı bir dünyayı keşfettiğini ve her bireyin öğrenme yolculuğunda benzersiz izler bıraktığını gözlemlemek, işin en büyüleyici yönlerinden biri. Öğrenme, sadece zihinsel gelişimle ilgili değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel etkileşimlerle de şekillenen bir süreçtir. Bu bağlamda, habitus kavramı, bireylerin toplumlarıyla olan etkileşimlerini ve bu etkileşimlerin bireylerin düşünce sistemlerini nasıl dönüştürdüğünü anlamamıza yardımcı olan güçlü bir teorik araçtır. Peki, habitus kavramı kime aittir ve bu kavram, eğitim dünyasında nasıl bir dönüşüm yaratır? Habitus Kavramı Kime…

Habitat Derneği Nasıl Gönüllü Olunur? Tarihsel Bir Bakış ve Toplumsal Dönüşümler Geçmişten Günümüze: Toplumsal Dönüşümler ve Gönüllülüğün Evrimi Bir tarihçi olarak, her toplumsal hareketin, bireylerin yaşamına nasıl dokunduğunu anlamak için geçmişe bakmak gerektiğine inanırım. Toplumlar zaman içinde evrilirken, insanlar arasındaki dayanışma, yardımlaşma ve gönüllülük anlayışları da büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Yüzyıllar boyunca, insanlar toplumları daha yaşanabilir kılmak için çeşitli inisiyatiflerde bulunmuş, bazıları ise bu hareketleri bir adım öteye taşıyarak kurumsal yapıların parçası olmuştur. Habitat Derneği, bu tür sosyal değişimlerin bir yansımasıdır. Gönüllülük, tarihsel olarak sadece yardımsever bir davranış olmanın ötesinde, toplumsal yapının dinamiklerini değiştiren, bazen var olan sorunları görünür kılan…

Nazar Kimin? Gözden Kalbe Uzanan Toplumsal Bir Bakış Bir gün aynaya baktığında, “acaba bana nazar mı değdi?” diye düşünenlerden misin? Belki de sadece saçın iyi günündedir, belki de yorgunsundur. Ama biz, bu “nazar” meselesini öyle derinleştirdik ki, artık gözle değil, kalple konuşur hale geldik. “Nazar kimin?” sorusu, aslında sadece bir inanç sorusu değil; toplumsal cinsiyet, empati, güç ve görünürlük arasındaki ilişkileri anlamak için harika bir başlangıç noktası. Bu yazıda, nazarın “göz”le başladığı ama “toplum”la biçimlendiği o karmaşık dünyaya birlikte bakacağız. Çünkü bazen bir bakış sadece bir bakış değildir. Nazar: Kültürden öte, bir toplumsal aynadır “Nazar değmesin” cümlesi, Türkçe’nin en sık…

Ekosistem ve Habitat Ne Demek? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Bir ekonomist olarak, kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçları üzerine düşünmek, toplumların kalkınmasını ve refahını anlamada temel bir yaklaşımdır. Ekonomik kararlar alırken, her zaman karşılaşılan temel sorun, kaynakların sınırlı olması ve bu kaynakların nasıl tahsis edileceğiyle ilgilidir. Ancak, bu kararlar sadece maddi ürünler ve hizmetlerle sınırlı kalmaz. Doğal kaynaklar ve çevresel faktörler de bu seçimlerin bir parçasıdır. Ekosistem ve habitat kavramları, bu bağlamda sadece biyolojik birer terim değil, aynı zamanda ekonomik açıdan son derece kritik unsurlardır. İnsanlar ve toplumlar, doğal çevreyi ve ekosistemleri şekillendirerek hem bugünkü hem de gelecekteki ekonomik senaryoları belirlerler.…